Alahan pada kanak-kanak secara amnya genetik. Ini bermaksud bahawa kanak-kanak berisiko mengalami alahan sekiranya salah satu atau kedua ibu bapa menderita alahan. Oleh itu, bagi kanak-kanak yang berisiko mengalami alahan, adalah mustahak untuk mengelakkan mereka daripada mengalami alahan sebelum mereka menunjukkan gejala alergi.
Sistem kekebalan tubuh bertugas membasmi benda asing atau bahan yang dianggap berbahaya, seperti kuman, virus, dan toksin, apabila objek atau zat ini memasuki tubuh.
Namun, pada penghidap alergi, sistem kekebalan tubuh bertindak balas berlebihan terhadap bahan atau objek tertentu yang sebenarnya tidak berbahaya. Keadaan ini sering dialami oleh kanak-kanak dan boleh terdiri daripada pelbagai jenis, seperti alergi kacang tanah, alergi debu, alergi ubat, atau alergi susu.
Peningkatan Kes Alergi di Seluruh Dunia
Kejadian kes alahan pada kanak-kanak terus meningkat dalam beberapa tahun kebelakangan. Satu kajian yang diterbitkan pada tahun 2019 menunjukkan bahawa sekitar 30-40% orang di seluruh dunia mempunyai alahan dan kebanyakan kes alergi ini terdapat pada kanak-kanak.
Peningkatan kejadian kes alergi dianggap disebabkan oleh beberapa faktor, termasuk keturunan atau riwayat keluarga alergi, pengaruh persekitaran, dan diet.
Sekiranya anak anda alah kepada bahan, reaksi alahan akan berulang apabila dia terdedah kepada bahan tersebut. Bahan atau bahan yang boleh mencetuskan alergi disebut alergen. Jenis alergen pada setiap penghidap alergi boleh berbeza. Oleh itu, anda perlu mengetahui alergen apa yang mencetuskan reaksi alahan si kecil supaya ia dapat dielakkan.
Beberapa Faktor yang Menyebabkan Alahan pada Kanak-kanak
Punca alahan sebenarnya tidak diketahui. Walau bagaimanapun, terdapat sebilangan faktor yang dianggap meningkatkan risiko anak mengalami alergi. Salah satunya adalah keturunan.
Anak-anak yang mempunyai ayah atau ibu yang mempunyai sejarah penyakit alergi boleh mempunyai risiko alergi hingga 30-50%. Sekiranya kedua ibu bapa menderita alahan, maka risiko anak-anak mengalami alahan boleh mencapai 60-80%.
Ini berlaku kerana sifat genetik pada orang tua yang menyebabkan sistem imun berlebihan dan mudah muncul gejala alahan boleh diturunkan kepada anak-anak mereka.
Terlepas dari faktor genetik, ada faktor lain yang juga dianggap meningkatkan risiko anak-anak menderita alergi, seperti persekitaran yang kotor, pencemaran udara, dan penyakit tertentu, seperti penyakit berjangkit, asma, dermatitis atopik, dan rinitis atopik.
Terdapat banyak jenis alergen yang boleh mencetuskan gejala alergi, termasuk debu, bulu binatang, gigitan serangga, serta beberapa jenis makanan dan minuman, seperti susu lembu, telur, dan kacang-kacangan.
Gejala alahan yang muncul pada setiap kanak-kanak juga boleh berbeza. Gejala alahan ringan boleh merangkumi gatal dan kemerahan pada kulit, hidung berair, atau bersin. Kadang kala, alahan pada kanak-kanak juga boleh menyebabkan cirit-birit dan muntah.
Walaupun reaksi alahan yang jarang berlaku, teruk dan membawa maut boleh berlaku. Reaksi alergi yang teruk ini disebut anafilaksis dan boleh menyebabkan gejala seperti kelemahan tiba-tiba, sesak nafas, berdehit, kehilangan kesedaran atau pingsan. Kanak-kanak yang mengalami gejala ini perlu segera dibawa ke hospital terdekat.
Cara Mencegah Kanak-kanak dari Alahan
Sehingga kini, alahan tidak dapat diubati. Walau bagaimanapun, terdapat beberapa cara yang boleh dilakukan untuk mengelakkan si kecil anda mendapat alahan (terutamanya untuk kanak-kanak yang berisiko alergi dan tidak pernah mengalami alahan), iaitu:
1. Mengesan risiko alahan pada kanak-kanak
Langkah utama yang boleh diambil oleh ibu dan ayah untuk mengelakkan si kecil anda mendapat alahan adalah dengan menentukan seberapa besar risiko mendapat alergi. Langkah ini penting agar anak tidak mengalami reaksi alahan pada masa akan datang.
Seperti yang telah dibincangkan sebelumnya, seorang kanak-kanak berisiko terkena alahan jika kedua ibu bapa mempunyai sejarah alergi atau penyakit yang berkaitan dengan alergi, seperti asma, eksim atopik, dan rinitis atopik.
Sekiranya anda mengalami alahan, si kecil anda mungkin juga mengalami alahan. Yang pasti, Ibu dan Ayah boleh membawa anak kecil anda ke pakar pediatrik untuk ujian alergi.
2. Penyusuan susu ibu yang eksklusif
Beberapa kajian menunjukkan bahawa penyusuan susu ibu secara eksklusif untuk 6 bulan pertama usia kanak-kanak dapat mengurangkan risiko anak mengalami alergi. Ini berkat nutrien dan antibodi dalam susu ibu yang dapat mencegah reaksi alergi.
3. Memberi susu formula khas
Sebagai tambahan kepada penyusuan susu ibu yang eksklusif, anda juga dapat memberikan susu anak anda yang dirumus khas untuk mengurangkan risiko alahan pada anak-anak.
Salah satu jenis susu formula yang disyorkan untuk kanak-kanak yang menderita alergi adalah susu formula hidrolisis separa, iaitu susu formula dengan kandungan protein yang telah diproses khas agar tidak mencetuskan reaksi alergi. Selain itu, kandungan protein dalam susu juga lebih mudah dicerna oleh anak-anak.
Semasa memberikan produk susu formula kepada anak kecil anda yang mempunyai risiko alergi, anda boleh memilih formula yang diperkaya dengan kandungan sinbiotik, iaitu prebiotik dan prebiotik yang berfungsi menyokong pertumbuhan bakteria baik di usus si kecil.
Contoh probiotik yang baik untuk si kecil adalah: Bifidobacterium berkembang biak (B. berkembang biaksementara prebiotik biasanya terdapat dalam susu yang mengandungi FOS (fructo oligosaccharides) dan GOS (galacto oligosaccharides).
Synbiotics bukan sahaja baik untuk menjaga saluran pencernaan yang sihat, tetapi juga dapat mencegah si kecil anda mendapat alergi.
4. Beri MPASI secara beransur-ansur mengikut usia
Pengenalan makanan pelengkap susu ibu (MPASI) pada bayi perlu dilakukan secara beransur-ansur mengikut usia mereka. Sekiranya dilakukan terlalu awal atau terlambat, risiko alergi pada kanak-kanak dapat meningkat. Makanan tambahan biasanya disarankan ketika bayi memasuki usia 6 bulan.
Faktor pencetus alergi pada setiap kanak-kanak boleh berbeza. Walaupun alahan boleh diwarisi dari ibu bapa, pencetus alergi pada anak tidak semestinya sama dengan pencetus alergi pada ibu bapa mereka. Untuk mengetahui apa yang mencetuskan alahan anak kecil anda, anda boleh membawa si kecil anda ke pakar pediatrik untuk ujian alergi.
Sekiranya anda ingin mengetahui lebih lanjut mengenai alahan pada kanak-kanak dan pencegahannya, anda boleh meminta pakar pediatrik anda atau menghadiri seminar kesihatan mengenai topik ini, misalnya di program PCAA atau Minggu Pencegahan Alergi Kanak-kanak, yang diadakan untuk memperingati Minggu Alergi Dunia.
Acara seperti Minggu Pencegahan Alergi Kanak-kanak biasanya dipenuhi dengan orang yang cekap dalam bidangnya yang bertujuan untuk mendidik ibu bapa mengenai pencegahan alergi sejak usia dini.
