Kesuburan terjejas atau kemandulan lelaki adalah salah satu faktor yang dapat mengelakkan pasangan daripada mempunyai anak. Keadaan ini boleh disebabkan oleh pelbagai perkara, mulai dari gangguan hormon hingga keabnormalan pada organ pembiakan lelaki.
Masalah kemandulan atau kemandulan dapat dialami oleh lelaki dan wanita. Untuk mengesan sama ada seorang lelaki mempunyai masalah kemandulan serta menentukan penyebabnya, ujian kesuburan diperlukan oleh doktor.
Anda dan pasangan anda boleh menjalani pemeriksaan sekiranya anda belum dikurniakan anak, walaupun anda telah melakukan hubungan seks tanpa kondom selama 1 tahun atau lebih.
Pelbagai Punca Kemandulan pada Lelaki
Kemandulan lelaki boleh berlaku apabila seorang lelaki tidak dapat menghasilkan sperma yang cukup, sperma berkualiti baik, atau sama sekali tidak dapat menghasilkan sperma (azoospermia).
Keadaan ini boleh disebabkan oleh pelbagai perkara, seperti gangguan hormon, gangguan fizikal, dan masalah psikologi. Berikut adalah pelbagai penyebab ketidaksuburan lelaki yang penting untuk anda ketahui:
1. Gangguan tiroid
Hormon tiroid berfungsi mengatur metabolisme tubuh dan prestasi organ pembiakan lelaki, termasuk pengeluaran dan kualiti sperma.
Oleh itu, apabila masalah hormon tiroid, misalnya kerana kelebihan hormon tiroid (hipertiroidisme) atau kekurangan hormon tiroid (hipotiroidisme), seorang lelaki boleh mengalami kemandulan.
2. Hiperprolaktinemia
Dianggarkan bahawa sekitar 10-40% kes kemandulan lelaki disebabkan oleh hiperprolaktinemia atau keadaan ketika tahap hormon prolaktin dalam darah meningkat secara mendadak sehingga melebihi had normal.
Tahap prolaktin yang terlalu tinggi boleh mempengaruhi pengeluaran sperma, keinginan untuk seks atau libido, hingga mati pucuk.
3. Hipopituitarisme hipogonadotropik
Hipopituitarisme hipogonadotropik adalah keadaan di mana pengeluaran hormon perangsang folikel (FSH) dan -hormon rendah luteinizing (LH) di kelenjar pituitari. Pengeluaran FSH dan LH yang rendah dapat memicu penurunan jumlah dan kualiti sperma, menyebabkan kemandulan lelaki.
4. Gangguan genetik
Gangguan genetik juga merupakan salah satu penyebab kemandulan lelaki. Gangguan ini boleh membuat organ pembiakan lelaki tidak dapat berfungsi dengan baik atau ada masalah dengan hormon seks lelaki (testosteron), sehingga mempengaruhi pengeluaran, pergerakan, dan kualiti sperma.
Beberapa penyakit yang disebabkan oleh gangguan genetik yang boleh membuat lelaki tidak subur atau subur adalah hiperplasia adrenal kongenital, sindrom Klinefelter, dan sindrom Kallmann.
5. Panhypopituitarism
Panhypopituitarism adalah keadaan apabila kelenjar pituitari di otak tidak dapat menghasilkan hormon dengan betul. Akibatnya, pelbagai sistem organ dalam badan dapat terganggu, termasuk organ pembiakan.
Pada lelaki, keadaan ini boleh menyebabkan kemandulan dan gangguan lain, seperti ukuran testis kecil, mati pucuk, pembesaran payudara, dan penurunan keinginan seksual.
6. Jangkitan
Jangkitan dan keradangan pada organ pembiakan lelaki boleh menyebabkan kemandulan lelaki. Beberapa penyakit berjangkit yang dapat menyebabkan kemandulan pada lelaki adalah radang testis, radang prostat atau prostatitis, jangkitan saluran kencing, hingga penyakit kelamin, seperti HIV, gonorea, dan sifilis.
7. Varicocele
Varicocele adalah keadaan di mana saluran darah di testis melebar, menyebabkan kualiti dan kuantiti sperma terganggu. Ini menyebabkan sekitar 15-40 peratus lelaki mengalami kemandulan.
8. Kelainan saluran sperma
Saluran sperma boleh rosak atau tersumbat akibat kecederaan, jangkitan, keradangan, hingga cacat lahir.
Keadaan ini dapat menyukarkan atau menyulitkan sperma dikeluarkan dari zakar, sehingga tidak dapat menyuburkan telur. Kesannya, lelaki yang mengalaminya akan mengalami kemandulan atau kemandulan.
9. Kilasan testis
Torsi testis adalah keadaan ketika testis atau testis dipusingkan, sehingga aliran darah ke organ ini terganggu. Kilasan testis boleh menyebabkan kesakitan tiba-tiba dan teruk pada testis dan kadang-kadang disertai dengan pembengkakan skrotum atau skrotum.
Keadaan ini adalah keadaan kecemasan yang mesti diatasi dengan segera. Jika tidak, keadaan ini akan menyebabkan kerosakan pada testis dan kemandulan lelaki.
10. Ejakulasi retrograde
Kemandulan lelaki boleh disebabkan oleh gangguan ejakulasi retrograde. Ejakulasi retrograde adalah keadaan ketika air mani tidak keluar melalui zakar semasa orgasme, sebaliknya memasuki pundi kencing.
Pencetus ejakulasi retrograde adalah komplikasi pembedahan prostat, pundi kencing, atau saluran kencing. Di samping itu, keadaan ini juga boleh berlaku kerana kesan sampingan ubat atau diabetes tertentu.
11. Masalah seksual
Kemandulan lelaki boleh berlaku kerana masalah seksual seperti mati pucuk, ejakulasi dini, dan ketidakupayaan ejakulasi. Lelaki yang mengalami mati pucuk atau disfungsi ereksi akan sukar mendapat ereksi atau mengekalkan ereksi. Lelaki yang mengalami mati pucuk juga boleh mengalami penurunan libido atau keinginan seksual.
Ejakulasi pramatang menyebabkan masalah kesuburan ketika ejakulasi berlaku sebelum zakar benar-benar berada di dalam faraj. Sementara itu, ketidakcekapan ejakulasi adalah keadaan yang membuat lelaki tidak dapat mengalami ejakulasi semasa melakukan hubungan seksual, tetapi dapat melakukannya ketika melakukan onani.
12. Kanser atau ketumbuhan
Pelbagai barah atau tumor, seperti tumor kelenjar pituitari di otak, barah testis, dan tumor kelenjar adrenal, boleh mempengaruhi organ pembiakan lelaki dan menyebabkan kemandulan pada lelaki.
Selain itu, kesan sampingan dari rawatan barah, seperti kemoterapi dan terapi radiasi, juga dapat menyebabkan kemandulan pada lelaki.
13. Kesan sampingan ubat
Ubat-ubatan tertentu, terutama yang digunakan dalam jangka panjang atau dalam dos tinggi, boleh menyebabkan kesan sampingan dalam bentuk gangguan dalam jumlah dan kualiti sperma, menyebabkan kemandulan lelaki.
Beberapa contoh ubat yang boleh menyebabkan kesan sampingan seperti masalah kesuburan pada lelaki adalah kortikosteroid, terapi penggantian hormon, antipsikotik, dan ubat-ubatan haram, termasuk ganja dan kokain.
Sebagai tambahan kepada pelbagai penyebab di atas, kemandulan lelaki juga boleh disebabkan oleh komplikasi dari prosedur pembedahan tertentu, seperti vasektomi, pembedahan hernia, pembedahan pada skrotum dan prostat, dan pembedahan testis.
Faktor yang Meningkatkan Risiko Kemandulan Lelaki
Sebagai tambahan kepada pelbagai sebab di atas, ada faktor yang dapat meningkatkan risiko kemandulan lelaki, termasuk:
- Semakin meningkat usia
- Merokok dan minum alkohol secara berlebihan
- Penggunaan ubat haram
- Selalunya memakai seluar yang terlalu ketat
- Pendedahan kepada bahan berbahaya, seperti racun perosak, merkuri, logam berat, benzena dan borium
Kemandulan lelaki boleh disebabkan oleh banyak keadaan atau penyakit. Oleh itu, keadaan ini perlu diperiksa oleh doktor agar penyebabnya dapat dikesan dan dirawat seawal mungkin. Untuk menentukan sama ada seorang lelaki tidak subur atau tidak, doktor boleh melakukan ujian kesuburan.
Sekiranya anda dan pasangan anda tidak dikurniakan anak walaupun anda telah melakukan hubungan seks tanpa perlindungan secara berkala selama 1 tahun atau lebih, berjumpa dengan doktor anda mengenai masalahnya. Doktor akan melakukan pemeriksaan untuk mengesan tanda-tanda kemandulan lelaki dan mengetahui penyebabnya.
